Menu Zoeken

Misbruik van auteursrecht

Tot slot kent de Nederlandse wet in artikel 3:13 van het Burgelijk Wetboek een algemene regeling van misbruik van recht. Op grond hiervan zal iedere rechthebbende in alle redelijkheid met zijn auteursrechten moeten omspringen. Van misbruik kan sprake zijn wanneer de rechthebbende zijn auteursrecht uitoefent met als voornamelijk doel om een ander te schaden of dwars te zitten. Ook wanneer een rechthebbende zijn auteursrecht aanwendt met een ander doel dan waarvoor het recht is verleend, is sprake van misbruik. In paragraaf 5.2 zagen we al de zaak van de parfumfabrikant Dior, die de verkoop van parfum door Kruidvat wilde tegenhouden met een beroep op zijn auteursrechten. Het doel van het auteursrecht is echter bescherming van de exploitatierechten van het werk (in dit geval parfumverpakkingen) door de rechthebbende (Dior). Het was Dior louter en alleen te doen om het uitschakelen van concurrentie. Dat doel wordt door het auteursrecht nu eenmaal niet ondersteund. In dezelfde paragraaf kwam ook de zaak van de Scientology Church aan de orde. Ook hier was het de sekte niet te doen om de exploitatie van haar geschriften, maar om het verhinderen van een publiek debat over de twijfelachtige leer en praktijken van de Scientology-organisatie. Ook hier geldt dat het auteursrecht niet voor dat doel in het leven is geroepen.

Tot slot spreken we van misbruik wanneer de belangen van de rechthebbende bij uitoefening van zijn auteursrecht en de belangen die daardoor worden geschaad onevenredig (disproportioneel) zijn. We zagen in paragraaf 2.3 al dat fotografen in loondienst vaak geen auteursrecht hebben op de door hun gemaakte foto's. Toch is het belangrijk dat zij dit werk in een portfolio aan potentiële opdrachtgevers of werkgevers kunnen tonen. Wanneer een voormalig werkgever een fotograaf dit gebruik toch zou verbieden terwijl hij daar zelf geen baat bij heeft, kan de fotograaf naar alle waarschijnlijkheid met succes een beroep op misbruik van recht doen.