Menu Zoeken

Naamsvermelding

Als fotograaf heb je bij publicatie van je foto recht op naamsvermelding. Bij DuPho komen regelmatig vragen en klachten binnen van fotografen over het ontbreken van hun naam bij publicatie van hun werk. Wat houdt het recht op naamsvermelding in en wat kan je als fotograaf doen om problemen te voorkomen?

Als maker van een auteursrechtelijk beschermd werk heb je zekere persoonlijkheidsrechten. Persoonlijkheidsrechten, ook wel morele rechten genoemd, beschermen de reputatie van de auteur. Één van deze persoonlijkheidsrechten is het recht op naamsvermelding. Artikel 25 lid 1 sub a van de Auteurswet zegt het volgende:

De maker van een werk heeft, zelfs nadat hij zijn auteursrecht heeft overgedragen, de volgende rechten:

  • het recht zich te verzetten tegen openbaarmaking van het werk zonder vermelding van zijn naam of andere aanduiding als maker, tenzij het verzet zou zijn in strijd met de redelijkheid’

Het recht op naamsvermelding is dus vastgelegd in de wet. Toch gaat het vaak mis. De naam van de fotograaf wordt achterwege gelaten, of alleen de naam van bijvoorbeeld een fotostockbureau of opdrachtgever staat erbij. Dit is ergerlijk. Niet alleen omdat fotografen vanzelfsprekend graag erkenning willen voor hun werk, maar ook omdat ze daarmee bekendheid krijgen die broodnodig is voor het verwerveren van nieuwe opdrachten.

Niet overdraagbaar

Persoonlijkheidsrechten zoals het recht op naamsvermelding zijn niet over te dragen. Zelfs als je het auteursrecht op je werk overdraagt, kun je als fotograaf een beroep blijven doen op je persoonlijkheidsrechten. Persoonlijkheidsrechten zijn niet overdraagbaar, je kunt enkel afstand doen van je persoonlijkheidsrechten. Dat wil zeggen dat je ze niet meer kan inroepen tegenover de wederpartij.

Opdrachtgevers proberen vaak contractueel af te spreken dat een fotograaf afstand doet van zijn persoonlijkheidsrechten. Dupho raadt dit altijd af. Voor een fotograaf is de mogelijkheid om zijn reputatie te beschermen d.m.v. persoonlijkheidsrechten ontzettend belangrijk. Bij sommige opdrachten is naamsvermelding niet altijd mogelijk of gewenst. Bij afstand doen van het recht op naamsvermelding is het redelijk om een hogere vergoeding te vragen.

Redelijkheid

Het recht op naamsvermelding is niet absoluut. In de wet staat dat de maker van een werk het recht heeft zich tegen te verzetten tegen openbaarmaking van het werk zonder vermelding van zijn naam, tenzij het verzet in strijd zou zijn met de redelijkheid. Wat is nou wel of niet redelijk?

In veel gevallen is het redelijk dat de naam van de fotograaf wordt vermeld. Denk aan publicatie in boeken, tijdschriften en websites. Bij producten en reclames kan het bijvoorbeeld ‘onredelijk’ zijn om naamsvermelding te verlangen. Dit zal per situatie beoordeeld moeten worden. De onderstaande infographic kan enige houvast bieden.

DuPho Naamsvermelding stroomdiagram

 

Artikel 8 Auteurswet

Artikel 8 van de Auteurswet bevat een verraderlijk addertje onder gras. Volgens deze bepaling gaat in bepaalde gevallen het auteursrecht op een werk automatisch over op de rechtspersoon die het werk voor het eerst openbaar maakt als van zichzelf afkomstig. Deze regel gaat zeker niet in alle gevallen op, maar fotografen kunnen maar beter het zekere voor het onzekere nemen. Voor de zekerheid kan je naamsvermelding dus beter altijd goed afspreken. 

Spreek naamsvermelding goed af

Om problemen te voorkomen is het altijd handig om naamsvermelding gewoon af te spreken in een overeenkomst. Zet bijvoorbeeld in je licentie dat naamsvermelding verplicht is. Gebruik ook de algemene voorwaarden van Dupho bij het aangaan van een overeenkomst, daarin staat duidelijk dat de fotograaf recht heeft op naamsvermelding. Vooraf goede afspraken maken kan een hoop gedoe voorkomen.

Wat als het misgaat?

Naamsvermelding is in de meeste gevallen een recht. In het geval dat de naam van de fotograaf niet wordt vermeld bij het werk, is het zaak om de partij die de fout maakt aan te spreken. Schakel ook de jurist van Dupho in.