Menu Zoeken

Portfolio

Het woord portfolio is een samenvoeging van de Latijnse woorden portare (dragen) en folium (vel papier).

Naast de traditionele lederen map met foto's vind je portfolio's tegenwoordig op websites of iPad's. Prints naast slideshows of powerpoints, al dan niet met tekst of geluid.

Een fotograaf maakt een portfolio om zijn/haar beste foto's te kunnen presenteren aan een klant of opdrachtgever. Een portfolio is een soort visuele pitch, een demonstratie. Een goed portfolio laat zien wie de fotograaf is (persoonlijkheid) en wat kan (stijl, kwaliteit). Het belang van een portfolio is nog altijd groot – en vaak doorslaggevend – als het gaat om het werven van nieuwe klanten (of het behouden van bestaande).

Algemeen

Een portfolio maak je niet voor jezelf. Het moet anderen overtuigen van jouw kennis, ervaring en kwaliteit; het moet de aandacht vangen en vasthouden. Na het zien van je portfolio moet de klant het vertrouwen hebben dat jij de beste fotograaf bent voor de opdracht.

Eigenlijk zou je voor iedere klant of opdracht een speciaal samengesteld portfolio moeten maken, een portfolio dat naadloos aansluit op de wensen en verlangens van degene die het ziet. In de praktijk kan dat helaas vaak niet. Soms is er geen tijd voor of weet je niet precies wat de klant wil. En als hij via je website je portfolio bekijkt dan weet je dat meestal niet eens.

Los van het medium, de vorm of de inhoud moet je bij het samenstellen van je portfolio altijd aandacht besteden aan:

  • Stopkracht (stopping power)
  • Ritme (flow)
  • Sfeer (tone of voice)
  • Selectie
  • Structuur

Om de aandacht te vangen en de kijker direct op scherp te zetten, moet de eerste foto van het portfolio stopkracht hebben: positief opvallen.

Het ritme moet zorgen dat de aandacht behouden blijft. Zorg voor voldoende natuurlijke afwisseling en verrassing. Vermijdt herhaling en maak scherpe keuzes.

De sfeer van je portfolio zegt iets over je karakter en persoonlijkheid. Een authentieke uitstraling, die aansluit bij je andere uitingen (huisstijl, website) en je eigen gedrag, wekt vertrouwen.

Bij de selectie van de foto's is kwaliteit het belangrijkste criterium. Bij twijfel: foto niet kiezen. Maar het tegenovergestelde geldt ook: als een foto met kop en schouders boven de andere uitsteekt: niet selecteren, want hij benadrukt alleen de mindere kwaliteit van de andere foto's.

Alleen het beste werk is goed genoeg voor je portfolio, maar overdrijf het niet: minder is ook hier meer. Als een klant teveel foto's moet bekijken, verslapt zijn aandacht. Bovendien duidt het zeker niet op veel zelfvertrouwen.

Een heldere structuur helpt bij het vasthouden van de aandacht. Een indeling in 'hoofdstukken', het groeperen van foto's op formaat (staand, liggend), genre (portret, landschap, stilleven, reportage) of onderwerp maakt op de kijker een georganiseerde indruk en bewijst dat je tijd en aandacht aan je portfolio hebt besteed.

Tip:

  • Laat alleen zien waar je echt goed in bent
  • Zorg voor een perfecte presentatie en afwerking (oog voor detail)

Offline

De klassieke 'map' is groot en zwaar. De foto's in de glimmende plastic sleeves zijn aflopend. Achterin zitten geplastificeerde tearsheets en visitekaartjes. De map straalt autoriteit uit.

Waar het veel mappen aan ontbreekt is een gebrek aan afwisseling en verrassing. Tekst ontbreekt meestal volledig en er is weinig of geen aandacht besteed aan de vormgeving van het geheel. De foto's moeten het helemaal zelf doen, zonder hulp.

Een goede map hoeft niet groot te zijn en de foto's niet aflopend. Een goede, moderne map is handzaam in het gebruik en laat zich 'lezen' als een goed fotoboek: informatief, verrassend en meeslepend. Teksten zorgen voor context, waardoor de foto's beter en sneller kunnen worden begrepen. Vormgeving versterkt de gewenste sfeer en uitstraling.

Het voordeel van de map is dat de inhoud betrekkelijk eenvoudig kan worden aangepast aan de klant of de opdracht. Maak daar zo veel en vaak mogelijk gebruik van. Ga zelfs zo ver dat je de map personifieert door in tekst (of beeld) te verwijzen naar het bedrijf van de klant of het onderwerp van de opdracht. De klant zal dat zien als persoonlijke aandacht en betrokkenheid.

Omdat de map zelden bij de klant blijft (zeker niet permanent) is het belangrijk dat je iets achter kunt laten. Denk aan een mooie flyer of een eenvoudige brochure.

Tip:

  • Besteed aandacht aan de vormgeving
  • Maak gebruik van ondersteunende teksten
  • Maak je map op maat voor de klant
  • Laat iets achter (behalve je visitekaartje)

Tablets zoals de iPad zijn door de hoge kwaliteit van het beeldscherm en de snelheid en eenvoud van de bediening een serieus alternatief voor de map. Het gebruik van een tablet kan worden geassocieerd met: modern, technisch up to date, vernieuwend.

Voordeel van de tablet ten opzichte van de map is de mogelijkheid om geluid te gebruiken, een stem en/of muziek en om vloeiende overgangen te maken tussen de beelden. Als dit goed wordt gedaan dan krijgt het portfolio een hoge(re) belevingswaarde. Maar let op: het is niet eenvoudig om de juiste balans te vinden tussen foto's en geluid, tussen informatie en amusement.

Tip:

  • Wees terughoudend met muziek
  • Werk samen met een multi-media vormgever

Online

Vaak zal de klant er de voorkeur aan geven om je werk eerst via je website te bekijken (voordat hij een afspraak met je maakt om langs te komen).

Je website moet dus een sterk en overtuigend portfolio bevatten. En dat lijkt eenvoudiger dan het is.

Ook online moet de klant centraal staan. De uitstraling van je website en van je portfolio moet de juiste klanten aantrekken, klanten die jij iets kunt bieden en waar jij graag voor wilt werken. Je sterke of unieke kanten moeten duidelijk naar voren komen op je site en de gehele uitstraling moet daarop naadloos aansluiten.

Veel bezoekers aan websites van fotografen klagen over de ingewikkelde en onduidelijke navigatie. Vaak vindt men de foto's te klein of te goot. Een goede maat is 700 – 900 pixels breed. Zorg dat de foto's snel worden geladen.

Hou het simpel en helder; het bezoek aan een website moet in de eerste plaats een gebruiksvriendelijke, prettige ervaring zijn. Gebruik voor de navigatie (knoppen), rubrieken en categorieën veel gebruikte woorden. Bedwing hier je creativiteit en doe het zoals veel anderen het doen.

Snelheid en simpelheid wint het vaak van het ingewikkelde ontwerp; men wil makkelijk en soepel door je werk kunnen bladeren.

Ook belangrijk: zorg dat men je contactgegevens snel en makkelijk kan vinden.

Een lastig punt is het watermerk. Voor het goed bekijken van de foto's is het storend. En de vraag is of het werkelijk voldoende bescherming biedt.

Maak een strenge selectie van je foto's, zorg voor een logische en verrassende volgorde en gebruik tekst(en) om je verhaal te ondersteunen. Bedenk dat de meeste klanten en opdrachtgevers beter met tekst kunnen omgaan dan met beeld.

Als je muziek wilt gebruiken doe dat dan zorgvuldig en subtiel, uiteindelijk gaat het om je foto's.

Tip:

  • Verplaats je in de klant
  • Breng alleen je sterke en bijzondere kanten naar voren
  • Zorg voor een eenvoudige en duidelijke navigatie
  • Maak gebruik van ondersteunende teksten bij je foto's
  • Laat je goed adviseren bij de selectie, vormgeving en navigatie
  • Zorg dat je contact informatie op iedere pagina te vinden is.

Tenslotte

Een portfolio moet een dynamisch, levend geheel zijn. Regelmatig moeten de foto's en de volgorde worden veranderd. Een goed portfolio straalt urgentie en actualiteit uit.